اساسا به اعتقاد من اصل بر حسن ظن است.واین حسن ظن در امور فردی بسیار موسع و قطعی است.
اما چند وقت است که فکر می کنم آیا حسن ظن موسعی که در امور فردی موظف به رعایت آن هستیم،در امور اجتماعی و سیاسی هم با همان وسعت قابل اجراست یاخیر.که متاسفانه این از مسائل کار نشده ای است که آقایان در حوزه ی علمیه کمتر به آن پرداخته اند.حداقل من ندیده ام.
لازم به توضیح است که وجه تمایزی که بین امور سیاسی و فردی به ذهنم می رسد،وجود داشتن یا نداشتن احتمال صدمه و ضرر به افراد و جامعه است(البته احتمالی عقلایی و ضرری عقلانی).
برای توضیح باید عرض کنم در مسائل فردی چه حسن ظن داشته باشیم چه نداشته باشیم ضرری به ما وارد نمی شود.مثلا در کتاب های اخلاقی آمده است که به کسی که دهانش بوی شراب می دهد،نباید شک کرد و او را شارب خمر دانست؛بلکه باید حسن ظن داشت و این احتمال را در ذهن غالب کرد که مثلا وی نمی دانسته چیزی را که دارد می خورد مسکر است.
در اینجا می بینیم که حسن ظن و یا سو ظن ضرری به ما یا جامعه نمی رساند.
اما در مسائل اجتماعی و سیاسی که ممکن است حسن ظن به متضرر شدن مسلمین و جامعه اسلامی بینجامد و امکان دارد تحلیلی هر چند ضعیف وجود داشته باشد که در صورت صحت آن مشکلی برای جامعه اسلامی ایجاد شود،تا کجا می توان و باید حسن ظن را جاری ساخت؟
سوال مهمی که باید حتما دنبال جواب آن بود و هنوز به آن نرسیده ام.(اگر نظری در این زمینه دارید لطفا دریغ نفرمایید.)
اما در مورد حسن ظن به صحت اصلاح واقعی آقای عطریان و ابطحی باید عرض کنم این قضیه مربوط به نوع اول است یعنی حسن ظن به ایشان باعث ایجاد ضرر نمی شود.که همین طور که عرض کردم در تسری بی قید و شرط و موسع حسن ظن در این موارد هیچ مناقشه ای نیست.
اما چند وقت است که فکر می کنم آیا حسن ظن موسعی که در امور فردی موظف به رعایت آن هستیم،در امور اجتماعی و سیاسی هم با همان وسعت قابل اجراست یاخیر.که متاسفانه این از مسائل کار نشده ای است که آقایان در حوزه ی علمیه کمتر به آن پرداخته اند.حداقل من ندیده ام.
لازم به توضیح است که وجه تمایزی که بین امور سیاسی و فردی به ذهنم می رسد،وجود داشتن یا نداشتن احتمال صدمه و ضرر به افراد و جامعه است(البته احتمالی عقلایی و ضرری عقلانی).
برای توضیح باید عرض کنم در مسائل فردی چه حسن ظن داشته باشیم چه نداشته باشیم ضرری به ما وارد نمی شود.مثلا در کتاب های اخلاقی آمده است که به کسی که دهانش بوی شراب می دهد،نباید شک کرد و او را شارب خمر دانست؛بلکه باید حسن ظن داشت و این احتمال را در ذهن غالب کرد که مثلا وی نمی دانسته چیزی را که دارد می خورد مسکر است.
در اینجا می بینیم که حسن ظن و یا سو ظن ضرری به ما یا جامعه نمی رساند.
اما در مسائل اجتماعی و سیاسی که ممکن است حسن ظن به متضرر شدن مسلمین و جامعه اسلامی بینجامد و امکان دارد تحلیلی هر چند ضعیف وجود داشته باشد که در صورت صحت آن مشکلی برای جامعه اسلامی ایجاد شود،تا کجا می توان و باید حسن ظن را جاری ساخت؟
سوال مهمی که باید حتما دنبال جواب آن بود و هنوز به آن نرسیده ام.(اگر نظری در این زمینه دارید لطفا دریغ نفرمایید.)
اما در مورد حسن ظن به صحت اصلاح واقعی آقای عطریان و ابطحی باید عرض کنم این قضیه مربوط به نوع اول است یعنی حسن ظن به ایشان باعث ایجاد ضرر نمی شود.که همین طور که عرض کردم در تسری بی قید و شرط و موسع حسن ظن در این موارد هیچ مناقشه ای نیست.
سلام
پاسخحذفشرمنده مطلبتو تازه الان خواندم
من نخواستم به اين نتيجه برسم كه عطريانفر دروغ ميگه توي متنم هم اشاره كردم بلكه خواستم يكي از احتمالات موجود رو رمزگشايي كنم هر چند در چند روز اخير به دلايل و قرايني رسيده ام كه صحبتهاي عطريانفر را صادقانه تر ميبينم.
اما در مورد حسن ظن اولاً كه اگه با سوء ظن ميخواستم قضاوت كنم كه قطعاً مي گفتم دروغ ميگه ثانياً در روايات ديني ما هست كه در دوران فتنه(كه قطعاً الان در آن هستيم) حسن ظن نداشته باشيد.
يا علي